„Wielcy przyjaciele dzieci” – kto zasłużył na to miano?
Kto zasłużył na miano prawdziwego przyjaciela dzieci?
O zasługach tak wielkich postaci jak Janusz Korczak, Maria Łopatkowa, Tove Jansson czy Jurek Owsiak nikogo nie trzeba przekonywać. Ale niektóre wybory dokonane przez autora wydają się nieoczywiste – bo cóż takiego dla dobra dzieci uczynili: znany reżyser Steven Spielberg, prezenterka telewizyjna Oprah Winfrey czy Dalajlama XIV?
Tego oraz wielu innych ciekawych rzeczy dowiemy się z książki Marka Michalaka – rzecznika praw dziecka w latach 2008–2018, kanclerza Międzynarodowej Kapituły Orderu Uśmiechu i przewodniczącego Międzynarodowego Stowarzyszenia im. Janusza Korczaka.
Z recenzji wydawniczej przygotowanej przez prof. dr hab. Barbarę Smolińską-Theiss:
„Wielcy przyjaciele dzieci to kolejna książka dra Marka Michalaka adresowana do młodych czytelników. Po opublikowanej w lutym 2022 roku głośnej – nie tylko w kręgach pedagogicznych – prawie filozoficznej powiastce „Opowieści o tym, co w życiu ważne” tym razem na rynek wydawniczy trafia książka o ludziach. O ludziach zwykłych i niezwykłych, których Marek Michalak przedstawia dzieciom.
Autor przedstawił w tej książce 24 sylwetki. W gronie wybrańców znaleźli się: Jakub Błaszczykowski, Wanda Błeńska, Jerzy Henryk Chmielewski, Dalajlama XIV, Anna Dymna, Papież Franciszek, Tove Jansson, Hilary Koprowski, Janusz Korczak, Astrid Lindgren, Robert Lewandowski, Maria Łopatkowa, Nelson Mandela, Danuta Muszyńska-Zamorska, Janina Ochojska, Jerzy Owsiak, Ludwik Rajchman, Zbigniew Religa, Marta Santos Pais, Irena Sendlerowa, Steven Spielberg, Sylwia królowa Szwecji, Oprah Winfrey i Malala Yousafzai. Równie dobrze można powiedzieć, że Marek Michalak zaprosił ich wszystkich do książkowego domu, posadził przy stole… Sam zaś z należnym szacunkiem, elegancją i uważnością pełni rolę gospodarza. Przedstawia swoich gości, zagaduje, pokazuje, jakie znakomite grono tworzą wszyscy razem, jakimi są ciekawymi ludźmi – każdy z osobna.
To zaproszenie nie było bynajmniej przypadkowe. Marek Michalak zgromadził gości z różnych stron świata: oczywiście najwięcej wśród nich Polaków, ale są także przybysze z Argentyny, ze Szwecji, z Indii, Pakistanu, z Republiki Południowej Afryki, z Tybetu, ze Stanów Zjednoczonych. W tym wyjątkowym gronie znaleźli się wielcy tego świata, Ojciec Święty określany jako głowa Kościoła Katolickiego, Wielki Przywódca Tybetański, królowa Szwecji, a obok nich znani lekarze, pisarze, artyści, dziennikarze, sportowcy, działacze społeczni. Co ich łączy? To, że prawie wszyscy wychowali się w zwyczajnych rodzinach, chodzili do szkoły, uczyli się, mieli kolegów, koleżanki, zmagali się z problemami dnia codziennego… Byli zwyczajni, ale ta zwyczajność im nie wystarczyła. Chcieli coś więcej. Mieli marzenia.
Książka Marka Michalaka Wielcy przyjaciele dzieci jest o tych, którzy mieli odwagę marzyć i… mieli siłę, aby te marzenia wprowadzić w życie. To były marzenia o tym, żeby zmieniać, ulepszać świat, czynić świat lepszym i ciekawszym. Co ciekawe, oni nie budowali maszyn, nie liczyli pieniędzy, nie służyli władzy. Byli z daleka od wielkiej techniki, ekonomii czy polityki. Wybrali służbę człowiekowi, a przede wszystkim dzieciom. Leczyli dzieci, chronili dzieci, uczyli dzieci, pisali dla dzieci. Wiedzieli, że pomagając jednemu dziecku, pomagają całemu światu. Pracowali ciężko, odważnie realizowali swoje marzenia, nie zadowalali się prostymi rozwiązaniami, tworzyli nowe, oryginalne dzieła, byli twórcami, odkrywcami, innowatorami, myśleli i działali inaczej.
Taka praca przyniosła im sukces i – co więcej – świat dostrzegł ich sukces, dostrzegły to dzieci. Dostrzegły, iż nie jest to spodziewany, oczywisty sukces, taki jak sportowca dobiegającego do mety. To sukces, który rodzi się i rozwija w przyjaźni z drugim człowiekiem, w szacunku dla każdego – dużego czy małego, biednego czy bogatego, zdrowego czy chorego człowieka. Za ten sukces wielu z bohaterów książki Marka Michalaka zostało nagrodzonych przez dzieci Orderem Uśmiechu. A sam Autor pisze o nich jako o autorytetach dziecięcego świata. Na takie miano mogą zasłużyć tylko najwybitniejsi.
Marek Michalak opowiada, przedstawia biografie wielkich przyjaciół dzieci. W wielu miejscach ma się wrażenie, że rozmawia z dziećmi na temat wyjątkowych dorosłych. Czyni to z dużym znawstwem i swadą, czasami z wyraźnym pedagogicznym akcentem. Co jak co, ale rozmowa z dziećmi to pasja dawnego Rzecznika Praw Dziecka. W czasie Jego dziesięcioletniej (2008-2018) kadencji spotkał się z dziesiątkami tysięcy dzieci. To wyjątkowe doświadczenie bycia z dziećmi i dla dzieci uwiarygadnia, ale i ubarwia książkę Wielcy przyjaciele dzieci.
Z pełnym przekonaniem rekomenduję Wydawnictwu opublikowanie recenzowanej pracy. Dla chłopców i dziewczynek, dla dużych i małych, zdrowych i chorych dzieci – napisał ją – Marek Michalak – przyjaciel dzieci.”